Het was een belangrijk jaar voor ons lidmaatschap in de Mondiale Raad Pelt. Op 1 januari 2019 fuseerden de gemeenten Overpelt en Neerpelt tot de gemeente Pelt. De Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROS) van Neerpelt en de Derde Wereldraad (DWR) van Overpelt gingen al in een vroeg stadium (september 2017) voor het eerst met mekaar in gesprek over de hun wensen ten aanzien van het beleid voor ontwikkelingssamenwerking na de fusie en over de wensen voor hun toekomstige werking. Dit leidde tot een gemeenschappelijk referendum dat in juni 2018 tijdens een publieke presentatie aan alle politieke partijen die aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 deelnamen werd voorgesteld. De in dat memorandum voorgestelde nieuwe naam voor de adviesraad van de fusiegemeente werd Mondiale Raad (MR) Pelt. Sinds begin 2019 zijn de vergaderingen van de MR Pelt gemeenschappelijk. Subsidiereglementen werden herschreven en later door gemeenteraad en schepencollege goedgekeurd. In de fusiegemeente zullen de projectsubsidies, zoals die eerder in de gemeente Overpelt gangbaar waren, ook jaarlijkse worden toegekend.
In opeenvolgende vergaderingen van 2019 was er veel ruimte voor onderlinge kennismaking van de deelnemende organisaties, door zich aan elkaar voor te stellen. Tijdens de vergadering van september 2019 was ons contact uit de Filipijnen tijdens de MR-vergadering aanwezig om de werking van ons Steunfonds uitgebreid te helpen toelichten.
De najaarsactie van 2018 is weer van start gegaan! Bedankt aan al onze vrijwilligers om de verkoop van de speculaas in goede banen te leiden! We stonden dit jaar aan verschillende kerken in Noord-Limburg en ook aan het ziekenhuis in Overpelt werd dit jaar de actie in de kijker gezet. Hopelijk kunnen we ook dit jaar weer een mooi bedrag overmaken aan onze partners in de Filipijnen.
Reeds 32 jaar verkopen we elk najaar speculoos om fondsen te werven voor projecten in de Filipijnen. Dit jaar voor een koepel van Filipijnse kinderrechtenorganisaties. De speculoos wordt gebakken door De Wroeter dus u steunt meteen ook de sociale economie bij ons.
Ook Filipijnse kinderen hebben rechten
Inheemse kinderen van de Mangyan stam in Oriental Mindoro ontvangen, net als de meeste inheemse kinderen in het land, geen tot weinig gezondheidszorg en onderwijs.
De Filipijnen, een Zuid-Oostaziatische archipel met meer dan 100 miljoen inwoners, wordt gekenmerkt door een grote sociale ongelijkheid. Een overgroot deel van de bevolking leeft in absolute armoede. De Filipijnse bevolking groeit snel aan en het land kent een snelle verstedelijking. Een groot deel van jongeren en kinderen, die 42 % uitmaken van de bevolking, leeft in stedelijke armoede en is erg kwetsbaar. Veel kinderen overleven op straat. De jeugdcriminaliteit die hiermee gepaard gaat, is hoofdzakelijk te wijten aan de erg problematische omgeving waarin kinderen en jongeren opgroeien. Mensenrechtenactivisten wijzen er op dat kinderrechten nog al te vaak worden geschonden.
Te veel kinderen vallen uit de boot
Kinderen bij de overblijfselen van hun weggeblazen huis in Masbate.
De Filipijnen ratificeerde in 1990 het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Maar het Kinderrechtencomité van de Verenigde Naties zegt dat er nog veel werk aan de winkel is om alle Filipijnse kinderen een waardig leven en toekomst te bieden. Eén op de drie inwoners is een kind en de helft van de bevolking is jonger dan 24 jaar. Daarmee beschikt het land over een enorm potentieel voor haar ontwikkeling.
Toch lijkt de Filipijnse overheid hier maar weinig belang aan te hechten: investeringen in onderwijs en gezondheidszorg blijven ver onder de internationale normen. De ongeveer 35 miljoen (straat)arme kinderen lopen het risico te vervallen in criminaliteit, druggebruik en kinderarbeid. Seksueel misbruik en kinderprostitutie blijven een belangrijk probleem.
Kindarbeider op de suikerriet plantages in Negros.
De omstreden nieuwe president, Rodrigo Duterte, belooft hoopvolle ontwikkelingen op het vlak van landhervorming, openbaarheid van bestuur, sociaal welzijn, armoedebestrijding en vrede. Anderzijds pakt hij criminele bendes – waartoe vaak ook jongeren behoren – aan op een ongemeen harde manier. Dat zowel de overheid als het brede publiek zich nog te weinig bewust zijn van kinderrechten blijkt bijvoorbeeld ook uit de geplande verlaging van de minimumleeftijd voor gerechtelijke aansprakelijkheid van 15 naar 9 jaar.
De plannen zijn gesmeed… tijd voor actie!
Een mentaal gehandicapte jongen wordt geholpen door een hele boerengemeenschap in Masbate.
Er is dringend meer aandacht nodig voor de rechten van Filipijnse kinderen en jongeren. Steunfonds Filipijnen Overpekt wil daar mee haar schouders onder zetten. Samen met haar partner SALINLAHI, een koepel van Filipijnse kinderrechtenorganisaties, willen we de komende jaren een proces van verandering teweegbrengen. We willen culturele jongerengroepen oprichten. Met hun straattheaters en protestacties willen we bijdragen aan een sterker bewustzijn rond kinderrechten. Met een onderzoek en campagne rond kinderarbeid willen we de overheid op haar verantwoordelijkheden wijzen en beleidsvoorstellen formuleren. Centraal staat de Kindvriendelijke Begroting: SALINLAHI controleert nationale en lokale begrotingen op hun uitgaven voor kinderwelzijn en –ontwikkeling.
Tot slot zal SALINLAHI zich richten op kinderen die niet meer naar school kunnen omwille van gewapende conflicten en militaire dreiging. Deze gevallen zullen gerapporteerd en opgevolgd worden bij nationale en internationale instanties en mensenrechtenorganisaties.
U ziet dat we aan plannen geen gebrek hebben. Om ze te kunnen uitvoeren hebben we jullie steun nodig tijdens deze 34ste najaarsactie van het Steunfonds Filipijnen Overpelt. Alvast onze hartelijke dank, ook in naam van de Filipijnse kinderen en jongeren!
Speculaas De Wroeter
Het Steunfonds Filipijnen Overpelt vzw verkoopt tijdens het weekend van 26-27 november en 3-4 december speculaas aan een twintigtal kerken in Noord-Limburg. Na de mis wordt speculaas verkocht voor de prijs van 3 euro per pakje. De speculaas wordt gebakken in de dagcentrum “De Wroeter” in Kortessem. “De Wroeter” richt zich naar volwassen mannen en vrouwen met een verstandelijke of sociale beperking, maar met nog veel talenten en mogelijkheden. Met deze actie steunen we dus niet alleen een Filipijns, maar ook een Belgisch project.
Eerste schooldag voor kinderen in een boerengemeenschap in Isabela.
Vorig jaar bracht onze najaarsactie 3947 euro op. Hiermee ondersteunden we boerenorganisaties in de provincie Masbate. Met jullie steun voor o.a. zaaigoed, kleinvee, aangepaste technieken en vormingen werken de lokale boeren aan hun voedselzekerheid, gemeenschapsopbouw en toekomst. Voor De Wroeter bracht onze najaarsactie 3666 euro op. Dit project werd tevens ondersteund door de Gemeente Overpelt en de Provincie Limburg.
Hiervoor willen wij u allen hartelijk danken, ook namens onze contacten in de Filipijnen. Zij konden met eigen ogen vaststellen hoe uw bijdrage het leven van de boeren beter maakt. Wij hopen ook dit jaar zo’n mooi bedrag te kunnen overmaken aan onze partners in de Filipijnen.
Pensioenen, veilige werkomgevingen, toegankelijke gezondheidszorg, moederschapsverlof, kortom: sociale bescherming. In vele landen in het Zuiden is dit geen vanzelfsprekendheid. Activisten en sociale organisaties die opkomen voor de uitbouw van een inclusief systeem van sociale bescherming zijn vaak het slachtoffer van repressie. Om hun strijd in de kijker te plaatsen, organiseert het campagneplatform Stop The Killings dit jaar samen met de campagne sociale bescherming een actiedag op 8 december. Afspraak om 18u00 aan Brussel-Centraal!
Een jaar nadat de Lumads (Inheemse volkeren) moesten vluchten voor het geweld van paramilitairen uit hun dorpen in de Caraga-regio nabij Tandag City , keerden ze onlangs op 2 september terug naar hun d orpen en hun voorouderlijke gronden. Een vlucht in september 2015 van ongeveer 2000 mensen, die het onontkoombare resultaat was van maandenlange intimidaties door paramilitairen, die gestimuleerd en gedekt werden door het 75ste en 402de infanterie bataljon van de Strijdkrachten van de Filippijnen o.l.v. kolonal Isidro Purisima. Intimidaties die gerechtvaardigd werden door het verzet van de lumadorganisatie Mapasu en haar aangesloten boeren tegen de plundering van hun voorouderlijke gronden door grote mijnbouwcorporaties die de gronden exploiteren willen voor geldelijk gewin van met name steenkolen. En waarvoor de boerendorpen wijken moesten.
Een maandenlange intimidatie die uiteindelijk uitmondde in de gruwelijke marteldood van de directeur van de secundaire landbouwschool ALCADEV voor Lumad-jongeren Emerito Samarca (liefkozend door iedereen “Tatay Emok” (zie foto) genoemd), van de MAPASU leider Dionel Camposen van datu Juvello Sinzo. De laatste in gedwongen bijzijn van 200 kinderen, vrouwen en mannen uit de dorpen waarvan hij datu was. Hun gewelddadige dood en de steeds terugkerende intimidaties van inheemse stammen staan symbool voor de rechteloosheid en het onrecht dat in de Filippijnen heerst. En de onwil van de (vorige) regering om hier iets aan te doen. Want terwijl de namen van de daders en hun gruwelijke daden volledig bekend zijn en alles gedetailleerd is vastgelegd door onderzoekscommissies, inclusief getuigen, wordt er geen enkel onderzoek ingesteld van regeringswege en blijven alle daders onbestraft!!!
Samen met organisaties heeft Mapasu aan dit alles veel ruchtbaarheid gegeven. Kranten in de Filippijnen hebben er vol van gestaan en de vele demonstraties ten gunste van de boeren zijn wel degelijk bij de Filippijnse regering doorgedrongen. Maar de wil om iets te doen aan vreselijk onrecht, mensenrechtenschendingen en buitenrechtelijke executies van onschuldige die zich juist inzetten voor de boeren, ontbreekt ten ene male bij de Filippijnse overheid.
Middelbare scholieren van ALCADEV
Rechten van de Lumads: op hun voorouderlijke grond, op een vreedzaam leven op die voorouderlijke grond, op aangepast onderwijs aan de inheemse jongeren, op zelfbeschikking.
Ze worden continu door de overheid met voeten getreden doordat men ongehinderd paramilitairen, gesteund door de Strijdkrachten van de Filippijnen, hun gang laat gaan in het militariseren van de dorpen, het intimideren van de bevolking en het liquideren van hun leiders die de bevolking helpen voor hun rechten op te komen. Mogelijk dat de huidige demilitarisering van het gebied mede een resultaat is van de regering van Duterte. De minster van landhervorming Ka Paeng zwoer namelijk dat onder zijn ministerschap geen arme boeren van hun land verdreven zouden worden.
Boeren aan het werk met abacastripper
Ondanks alles wat er is gebeurd, hebben de Lumads hun moed niet verloren en is hun eenheid sterker dan ooit. Een jaar lang hebben de 2.000 dorpelingen van 22 barrio’s uit 5 gemeenten in het sportcomplex van Tandag City (Surigao del Sur) “gebivakkeerd”. Een jaar van overleven, maar ook van doorgaan, doorstuderen en van voortdurend gevecht om gerechtigheid. En ondertussen gingen ondanks alle emoties en gebeurtenissen de lessen aan de kinderen op het sportcomplex gewoon door. Zowel aan de basisschoolkinderen als aan de kinderen van de landbouwschool van Alcadev!!
En nu, na een heftig jaar, keren ze terug naar hun dorpen. Sterk verenigd en uitermate strijdvaardig!! Naar de grond waar ze hun dorpsgemeenschappen weer zullen opbouwen, de vernielde en deels verbrande scholen zullen herstellen, de verwaarloosde en door militairen geplunderde huisjes zullen repareren en de afgebrande huizen zullen herbouwen. En hun vee dat deels niet mee terug kon zullen proberen te vinden. En dat alles op hun voorouderlijke gronden die ze een jaar geleden halsoverkop moesten ontvluchten.
Ondanks de moeilijkheden die geweest zijn en die nog zullen komen, staan ze samen sterker dan ooit om hun rechten, hun voorouderlijke grond en hun cultuur te verdedigen en te doen respecteren door de overheid. De lichamen van de 3 leiders zijn op 1 september 2015 gebroken, hun geest niet! Die leeft voort in de teruggekeerde boeren. Het is immers niet gelukt om de eenheid, de saamhorigheid, de geest van de Lumads te breken!! Integendeel!! Samen met TRIFPSS en ALCADEV, en al die organisaties, kerken en individuen die achter hen staan, zullen ze hun gemeenschappen weer opbouwen en hun organisatie MAPASU verder versterken.
Inheemse volkeren, collectief genaamd ” Lumad ” ( letterlijk ” geboren uit de aarde ” ) , zijn de meest achtergestelde groep vande Mindanao bevolking . De Lumad is een politieke term die verwijst naar de 18 etnolinguïstische groepen in Mindanao samengesteld uit de Mandaya , Manobo , Bagobo , Blaan , Talaandig , Higaonon , Dibabawon , Mangguangan , Teduray , Mansaka , Banwaon , Mamanwa , Tboli , Matigsalog , Arumanen stammen.
Het School of Rock festival in Hechtel bracht maar liefst 1600 euro op tvv basisonderwijs voor kinderen in de Filipijnen. Organisator Patrick Caels bedankt iedereen die gesteund heeft: distilleerderij De Korhaan, Beoliva voor de wijn, gemeente Hechtel voor de sponsoring, drankenhal De Volle Bak, en natuurlijk Muz à Muze, Low Land Home, Niels, Bonfire Lakes, Lorena Cueva en Rinos Are People Too, en last but not least: het toffe publiek!
Onze jaarlijkse speculaasverkoop aan de kerken in Noord-Limburg is afgerond. Dank zij de vrijwillige medewerking van zovele parochies en van vele medewerkers konden we weer een flink bedrag inzamelen voor het project in de Filipijnen.
Alles samen heeft dit in totaal 3947 euro netto opgebracht voor de boeren van Masbate. Dit geld gaat integraal naar dit project. Eén van onze contacten woont in de Filipijnen en zal dit project verder opvolgen. Dit geld wordt tot de laatste euro goed besteed.
De Wroeter is u evenzeer dankbaar voor de steun die u hen bood door hun speculoos te kopen/verkopen. Zij mochten 3666 euro ontvangen van deze actie!
Wij danken iedereen dan ook van ganser harte in naam van Filipijnse boeren.
We gaan stilaan naar de verkiezingen van 9 mei met een 4-tal presidentskandidaten om mee rekening te houden. Beginnende bij de momenteel laatste in de peilingen is dat Mar Roxas, kleinzoon van President Roxas in de jaren ’40 en nu in het politieke kamp van de regeringspartij van Aquino. Zij sturen aan op de verderzetting van wat ze noemen het rechte pad maar afgaand op wat Aquino er (niet) van gebakken heeft de laatste 6 jaar kunnen we er vraagtekens bij stellen.
Als derde in de rij vinden we Duterte, huidig burgemeester en de ‘sheriff’ van Davao, recht uit een cowboyfilm gestapt. Hij stelt bv ronduit dat alle criminelen gedood moeten worden, dat hij voormalig presidente Arroyo zal vrijlaten en dat hij de minimumleeftijd voor strafrechterlijke aansprakelijkheid zal verlagen van 15 naar 12 jaar.
Op de tweede plaats vinden we met Binay nog de meest gevaarlijke kandidaat. De huidige vice-president is er door een systeem van zustersteden in geslaagd om 1/3de van de lokale besturen in de Filipijnen (en dus de stemmen daar) onder zijn macht te krijgen, een koninkrijk in het koninkrijk waarmee hij de ‘machinery’ van de overheid (eenzelfde systeem van geld en macht) wel eens de loef zou kunnen afsteken. Binay heeft al gesteld dat hij de beperking op het aantal presidentstermijnen in de grondwet van 1988 zal opheffen om aan de macht te blijven, en als hij samen met Bongbong Marcos als vice-president zou verkozen worden, dan zitten we met een regelrecht Marcos scenario.
Gelukkig worden de peilingen nog geleid door Grace Poe, dochter van de inmiddels overleden populaire filmacteur Fernando Poe die het in de presidentsverkiezingen van 2004 het heeft moeten afleggen tegen de verkiezingsfraude van Arroyo (Hello Garci). Grace is in 2010 uit het niets verkozen tot senator (had de meeste stemmen), een wraak van het volk op Arroyo en het systeem. Ze heeft het als senator niet slecht gedaan en onze progressieve kandidaten zijn met haar in alliantie om samen campagne te voeren en kandidaten naar voor te dragen. Hopelijk kan het kiesscenario van 2010 zich herhalen maar er zijn nog serieuze valkuilen, door duistere politieke spelletjes opgezet door haar tegenstanders. Er lopen momenteel 4 diskwalificatieklachten tegen haar. Als vondelinge zou ze geen recht hebben op de Filipijnse nationaliteit (een inbreuk op het internationaal recht) en ze maken ook problemen van het feit dat ze voor 2010 een tijdje in de VS gewoond heeft en dus geen aanspraak kan maken op het presidentschap. Al bij al dus spannende tijden en we houden u tussendoor op de hoogte.
De Filipijnen is een archipel van 7107 eilanden in Zuidoost-Azië. Ongelijke landverdeling, feodale pachtsystemen, woekerpraktijken bij leningen, concurrentie met goedkopere (gesubsidieerde) importgoederen, gebrek aan tractoren, machines en irrigatie, achteruitgang van het milieu en wisselvallige seizoenspatronen liggen mee aan de basis van armoede onder de boeren op het platteland. Alhoewel ze voedsel produceren lijden ze zelf tot 6 maanden per jaar honger en is er te weinig variatie in hun voedsel.
Aan de slag in Tigbao
Met de najaarsactie van 2015 ondersteunen we 173 arme boerengezinnen van het dorp Tigbao (in de gemeente Milagros) op het eiland Masbate. Dat eiland is gekend van de duizenden hectaren grote koeienboerderijen van wijlen dictator Marcos en zijn vertrouwelingen. Door de intensieve houtkap en overbegrazing is de bodem ernstig verarmd en heerst er een chronisch watertekort. Bovendien hebben de boerengezinnen veel van hun landbouwkennis en -ervaring verloren omdat ze zich voornamelijk op veeteelt hebben toegespitst. De boeren van het dorpje Tigbao bewerken er vaak niet meer dan ¾ hectare land en verdienen amper 450 euro per jaar. Zelf kunnen ze net genoeg produceren om 9 maanden van te leven. Voor de rest moeten ze naar de stad trekken of zich in de schulden steken.
Sinds november 2013 – na de doortocht van de verwoestende taifoen Haiyan – staat de organisatie TABI-Masbate de boeren van het dorp Tigbao bij. TABI-Masbate is al enkele jaren een trouwe én betrouwbare partner van het Steunfonds Filipijnen Overpelt. Na de rampzalige storm groeide bij de lokale boerengemeenschap de nood aan toekomstgericht en solide oplossing voor de voedselonzekerheid waarmee ze al zo lang worden geconfronteerd. Ze laten zich daarbij inspireren door gelijkaardige projecten in de buurt, die via TABI-Masbate ook door ons Steunfonds worden ondersteund.
De plannen zijn gesmeed… tijd voor actie!
Het project omvat een aantal activiteiten: zo verdelen we zaai- en plantgoed, kippen en eenden, bouwen we een demonstratieboerderij uit, ontwikkelen we aangepaste landbouwtechnieken en organiseren we vormingen in duurzame landbouw, verzorging van kleinvee en voedselverwerking.
Nog concreter? Elke gezin krijgt 5 kilo maïs- of rijstzaad verdeeld. De opbrengst daarvan gaat naar een buffer voor noodgevallen. Ook krijgen 50 gezinnen krijgen elk 3 kippen voor verdere kweek. Daarna geven ze elk 2 kippen door aan de andere gezinnen. De demonstratieboerderij zal intensieve groentetuinen en een plantkwekerij herbergen, ‘adlai’ verbouwen als alternatief basisvoedsel, wormencompost produceren en regenwater opvangen. Tot slot zullen de boeren tijdens de vormingssessies veel opsteken over duurzaam bodembeheer, biologische meststoffen en een betere bewaring van voedingsmiddelen.
Minstens even belangrijk is de oprichting van een boerenorganisatie in Tigbao. TABI-Masbate zal hierin een drijvende kracht zijn, in nauw overleg met zowel de de boeren van Tigbao als de omliggende gemeenschappen die ons Steunfonds via TABI-Masbate al enige tijd ondersteunt. Zo breiden we dit succesverhaal rond voedselzekerheid steeds verder uit. We hopen dat de boeren van het dorp Tigbao op jullie steun kunnen rekenen. We danken jullie alvast van harte!
Speculaas De Wroeter
Het Steunfonds Filipijnen Overpelt vzw verkoopt tijdens het weekend van 21-22 en 22-29 november speculaas aan een twintigtal kerken in Noord-Limburg. De opbrengst van de actie gaat integraal naar het project in Tigbao.
Na de mis wordt speculaas verkocht voor de prijs van 3 euro per pakje. De speculaas wordt gebakken in de dagcentrum “De Wroeter” in Kortessem. “De Wroeter” richt zich naar volwassen mannen en vrouwen met een verstandelijke of sociale beperking, maar met nog veel talenten en mogelijkheden. Met deze actie steunen we dus niet alleen een Filipijns, maar ook een Belgisch project.
Vorig jaar bracht onze najaarsactie 3335 Euro op. Hiermee konden we boeren in een aantal andere gehuchten van Milagros voorzien van o.a. vier bijkomende waterputten, landbouwplanning en kooklessen.
Hiervoor willen wij u allen hartelijk danken, ook namens onze contacten in de Filipijnen. Zij konden met eigen ogen vaststellen hoe uw bijdrage het leven van de boeren beter maakt. Wij hopen ook dit jaar zo’n mooi bedrag te kunnen overmaken aan onze partners in de Filipijnen.
In 1984 – toen de Filipijnse bevolking massaal gebukt ging onder de militaire dictatuur van Ferdinand Marcos – besloten enkele Noord-Limburgse vrienden hun solidariteit met de Filipijnse bevolking om te zetten in concrete acties. Zo stampten zij een project “financiële adoptie” uit de grond en verkochten ze elk jaar speculaas van activiteitenboerderij De Wroeter (Kortessem) aan kerken in Noord-Limburg.
Het Steunfonds Filipijnen Overpelt – want zo noemden ze zichzelf – heeft inmiddels al vele leden zien komen en gaan. Maar op dertigjarige leeftijd is SFO nog steeds springlevend. En dat wilden we niet onopgemerkt voorbij laten gaan!
Het Palethe in Overpelt was het decor voor een afwisselend programma met bevoorrechte getuigen van de werking van het Steunfonds en filmpjes “made in the Philippines”.
Onze contact in de Filipijnen, bracht verschillende projecten van SFO en partners in beeld. De eerste montage gaat over de demonstratieboerderij in Masbate, een project van Solidagro dat wordt ondersteund door de Belgische ontwikkelingssamenwerking (DGD), Provincie Limburg, de gemeenten Puurs en Overpelt, en het Steunfonds Filipijnen Overpelt.
Volgend filmpje gaat over noodhulpverlening voor slachtoffers van tyfoon Hayian in Masbate, gaande van nagels, nieuwe dakbedekking en zaden tot volledig nieuwe klaslokalen.
In onderstaande montage worden gesteunde projecten in de gehuchtjes Bigaw en Lagis voorgesteld, van de bouw van schooltjes tot irrigatiedammen en gemeenschappelijke velden.
Het laatste filmpje toont een aantal jongeren die gesteund worden door het project Financiële Adoptie, nu in handen van G3W.
Geachte gedeputeerde voor OS van de provincie Limburg, geachte schepen voor OS van Overpelt, beste vrienden.
We vieren ons 30 jarig bestaan maar eigenlijk belazeren we de boel, want we bestaan dit jaar 31 jaar. De eerste bijeenkomst ging door op 12 februari 1983, ik heb nog een morsig papiertje met een handgeschreven verslag van die eerste bijeenkomst.
We hebben echter wel een goed excuus want dat eerste jaar hadden we nog niet het plan om een permanente Filipijnengroep op te richten: we wilden 400.000 frank bijeen zamelen, voor de jongeren onder ons, 10.000 euro, en het daar bij laten.
Maar in 1984 gingen we met drie, op aandringen van de Filipinos voor wie we het geld inzamelden, naar ginder om te zien wat ze daar zoal deden met het geld dat we met autos wassen, de verkoop van wafels, enzovoort, bijeen hadden gesprokkeld. Voor de jongeren onder ons: 400.000 frank, 10.000’euro, daar kocht je toen een bouwplaats of drie voor. En in de Filipijnen was het genoeg om in een klap een bescheiden grootgrondbezitter te worden.
Na die reis kwam de beslissing om een permanente werking op te zetten. Want wat we in de Filipijnen hadden gezien en meegemaakt, had veel indruk gemaakt. Om maar een zaak te vermelden: bij het stakerspiket van het textielbedrijf Artex, was er een politie aanval waarbij de arbeiders beschoten werden als loslopend wild. Twee arbeiders waren dood, velen gewond. Het Belang van Limburg besteedde er twee volle paginas aan en we organiseerden een brede campagne..daardoor konden we financiele steun geven waarmee ze de staking een volledig jaar konden volhouden: de 2000 werknemers, kregen een verdubbeling van hun loon.
Op 30 jaar tijd is er ontzettend veel gebeurd maar voor de modale Filipino is er bitter weinig veranderd. Op mijn eerste info avonden begon ik met te zeggen dat het land 32 miljoen inwoners telde. Onlangs is de kaap van 100 miljoen inwoners overschreden. En nochtans verlaten elke maand vele duizenden het land omdat er een ontstellend gebrek is aan jobs. De liberale idee dat lage loonlasten resulteren in meer jobs, slaat echt nergens op. Wie het niet gelooft moet maar eens gaan kijken in landen met een dagloon van een paar euro voor een werkdag van 11 uur. In de Filipijnen heeft 70 procent van de bevolking een inkomen dat lager is dan twee euro per dag. Dat wil dus zeggen: geen koopkracht en dan kan alleen de export groeien waarvan alleen de elite profiteert en waarbij de winst vaak ook geexporteerd wordt.
Ik ga niet proberen om een volledig verslag te geven van hetgeen we gedaan hebben, dat is echt onbegonnen werk.
Een paar anecdotes:
We zijn begonnen als feitelijke vereniging en elk jaar maakten we een verslag met ondermeer een overzicht van het ingezamelde geld en waar dat naartoe ging. Op een dag kreeg ik een brief van het belastingskantoor: het ingezamelde geld werd beschouwd als inkomen en of ik dus zo vriendelijk wou zijn een taks te betalen waarmee je heel veel bouwgrond had kunnen kopen. Het enige bewijs dat ik op het belastingskantoor kon voorleggen waren smoezelige Filipijnse bedankbriefjes. We smokkelden het geld cash naar ginder want de dictatuur van Marcos liet niet toe dat je een vakbond of boerenorganisatie steunde. Gevolg: geen echt bewijs en ik kon de belastingsinspecteur niet overtuigen dat ik mezelf niet had gesteund met het ingezamelde geld. Toen ik daar vertrok op een zeer koude winterdag, voor de jongeren onder ons, van de klimaatopwarming was nog geen sprake, dus toen ik er vertrok met een motorhelm, vroeg die inspecteur verbijsterd: ” het is min tien, zijde gij hier met een brommer?” Ik zei dat ik geen geld had voor een auto. Hij klapte de boeken dicht en zei: ik ben overtuigd, als je al die miljoenen in eigen zak had gestoken, was je zeker hier geweest met een auto.
We hebben toen toch maar een VZW opgericht en alles wat professioneler, met een echte boekhouding en stortingen via de bank, aangepakt want intussen was Marcos door de Amerikanen afgevoerd naar veilige oorden. De Filipijnen werden een democratie maar het enige dat gedemocratiseerd werd, was de corruptie. Iedereen die tot de elite behoorde kon nu mee aan de vetpotten zitten.
We zijn in 1984 direct na de reis begonnen met financiele adoptie waarbij we gezinnen steunen waarvan de ouders zich inzetten in een vakbond of een andere organisatie met sociale doelstellingen. In al die jaren hebben vele honderden kinderen dankzij die steun kunnen studeren. Allicht de strafste stoot is een jongen die landbouwingenieur is geworden en die een efficiente bestrijding vond tegen een schimmelziekte die de papaya aantastte en die dat middel zonder patent gratis ter beschikking heeft gesteld: 100.000 den boeren, zowel in de Filipijnen als in Indonesie zijn daarmee geholpen.
Een van de zwartste dagen was de moord op Rolando Olalia, voorzitter van de vakbond KMU, beweging van een mei, die in 1986, enkele maanden na het verdwijnen van Marcos, ontvoerd, gruwelijk gemarteld en vermoord werd. Hij was in 1984 in Belgie op bezoek geweest en hij had een grote indruk op ons gemaakt. Enkele dagen na de moord zijn we met een volle bus vanuit Overpelt naar de ambassade van de Filipijnen getrokken om onze verontwaardiging kenbaar te maken.
Het meest angstaanjagende moment voor mij persoonlijk was begin 2009 toen ik via mail een persbericht kreeg: een Filipijnse generaal verkondigde op een persconferentie dat mijn jongste zoon, die voor zes maanden stage deed in de Filipijnen, een terrorist was en gezocht werd. Ik heb toen enkele dagen de schrik gevoeld die zovele Filipinos ervaren want sociale actie staat voor de Filipijnse elite gelijk aan subversie. Al meer dan 1000 activisten hebben dat de voorbije jaren met hun leven betaald.
Joris Smeets ging in 2005 en 2006 voor een half jaar naar de Filipijnen. Hij verbleef daar vooral in het noorden bij Makoy. Toen Joris nog maar even terug was, kwam het bericht dat ook Makoy slachtoffer werd van de doodseskaders. Hij werd dood geschoten voor de ogen van zijn zoon. Joris schreef er een aangrijpend boek over: vriendschap en moord in de Filipijnen.
Vanaf 1984 hebben we jaarlijks een fondsenwerving georganiseerd bij de kerken in noord limburg. Al vele jaren verkopen we daarbij pakjes speculaas van De Wroeter zodat we niet alleen een Filipijns project maar ook de sociale economie in onze provincie steunen. In al die jaren hebben we intussen meer dan 100.000 pakjes verkocht. Maar voor we De Wroeter leerden kennen, hebben we allerlei andere producten aan de man gebracht. Ook enkele jaren mandarijntjes en dat was echt geen goed idee: een paar ton manadarijntjes in je huis stockeren, dat laat een penetrant geurtje achter. En een keer kwamen we bij het tweede weekend tot de pijnlijke vasstelling dat behoorlijk wat mandarijntjes intussen rot waren. Gelukkig zaten die in een nylon netje zodat we al die rotte mandarijntjes er konden uitknijpen. Om maar te zeggen: Solidariteitswerk kent heel veel aspecten.
Internationale solidariteit is de tederheid tussen de volkeren. Sommigen van ons namen dat heel letterlijk: Lieve, Marc en Patrick vonden ginder hun geliefde. Dus als er nog vrijgezellen in de zaal zijn: wordt medewerker van SFO en liefde en romantiek worden jouw deel.
We hebben gedurende die 30 jaar zowel in de Filipijnen als hier enorm toegewijde mensen leren kennen. Dat vind ik, en allicht spreek in namens alle leden van SFO, het allermooiste aspect van ons vrijwilligerswerk.
Wat daarnaast voor ons ook echt belangrijk was en is, is de steun die we kregen van de provincie en de gemeente. Dat is uiteraard belangrijk voor de volksorganisaties ginder maar ook om ons extra te motiveren.
Een concreet voorbeeld: eind 2013 werd de Filipijnen getroffen door de orkaan hayan die enorm veel slachtoffers maakte en onvoorstelbaar veel schade aanrichtte. Ook de boerengemeenschappen die we al ondersteund hadden in de regio waren heel zwaar getroffen. In zo een situatie moet er razendsnel hulp komen anders explodeert het aantal slachtoffers die gewond zijn of voedselgebrek hebben. En er moet direct gewerkt worden aan de heropbouw zodat de voedselproductie terug kan herstarten. We namen direct contact met de provincie en zeer snel kregen we 10.000 euro. Ook van de gemeente Overpelt kregen we heel snel 2000 euro noodhulp. Die snelle steun was dan voor ons weer een extra motivatie om er eens goed in te vliegen en op heel korte termijn konden we zo 30.000 euro bijeen zamelen. Voor de oudsten onder ons: dat is een miljoen, tweehonderd duizend frank. En in een land waar veel mensen maar een paar euro per dag verdienen, kan je daar al heel wat mee doen.
Daarover zal ons contact die intussen ginder al 17 jaar aan de slag is in de ondersteuning van boerengemeenschappen straks wel meer vertellen.
Wij hopen dus dat de overheden die het dichtst bij de bevolking staan door de hogere overheden niet kapot gewurgd worden. Want daar lijkt het wel op: nationale bevoegdheden gaan naar europa en dat is prima voor grensoverschrijdende problemen. Op voorwaarde dat de problemen die grensoverschrijdend zijn worden aangepakt in functie van de reeele noden van de mensen en niet om de concurrentiepositie van een handvol MNO op de wereldmarkt te verbeteren. De nationale overheid die als gevolg daarvan minder bevoegdheden heeft en die van europa moet besparen, gaat dan blijkbaar naar beneden kijken om te zien wat ze daar kunnen afsnoepen om zelf ook nog iets te doen te hebben. Maar hoe dichter je de besluitvorming bij de lokale gemeenschap kan brengen, hoe meer kansen je hebt op echte participatie en op democratie.
Wij hopen dus dat de lokale besturen van zich afbijten zodat ze hun bevoegdheden kunnen behouden.
Met Steunfonds Filipijnen staan we ondermeer om die reden voor 100 procent achter de campagne Hart ( met een t) boven hard ( met een d)
solidariteit waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen dat maakt een samenleving beschaafd en menswaardig. We hebben de voorbije 30 jaar geprobeerd om tav het Filipijnse volk daartoe ons steentje bij te dragen. En met jullie hulp gaan we daar nog even mee door.
Het Steunfonds Filipijnen Overpelt vzw verkoopt tijdens het weekend van 26-27 november en 3-4 december speculaas aan een twintigtal kerken in Noord-Limburg. Na de mis wordt speculaas verkocht voor de prijs van 3 euro per pakje. De speculaas wordt gebakken in de dagcentrum 
orpen en hun voorouderlijke gronden. Een vlucht in september 2015 van ongeveer 2000 mensen, die het onontkoombare resultaat was van maandenlange intimidaties door paramilitairen, die gestimuleerd en gedekt werden door het 75ste en 402de infanterie bataljon van de Strijdkrachten van de Filippijnen o.l.v. kolonal Isidro Purisima. Intimidaties die gerechtvaardigd werden door het verzet van de lumadorganisatie Mapasu en haar aangesloten boeren tegen de plundering van hun voorouderlijke gronden door grote mijnbouwcorporaties die de gronden exploiteren willen voor geldelijk gewin van met name steenkolen. En waarvoor de boerendorpen wijken moesten.
Gelukkig worden de peilingen nog geleid door Grace Poe, dochter van de inmiddels overleden populaire filmacteur Fernando Poe die het in de presidentsverkiezingen van 2004 het heeft moeten afleggen tegen de verkiezingsfraude van Arroyo (Hello Garci). Grace is in 2010 uit het niets verkozen tot senator (had de meeste stemmen), een wraak van het volk op Arroyo en het systeem. Ze heeft het als senator niet slecht gedaan en onze progressieve kandidaten zijn met haar in alliantie om samen campagne te voeren en kandidaten naar voor te dragen. Hopelijk kan het kiesscenario van 2010 zich herhalen maar er zijn nog serieuze valkuilen, door duistere politieke spelletjes opgezet door haar tegenstanders. Er lopen momenteel 4 diskwalificatieklachten tegen haar. Als vondelinge zou ze geen recht hebben op de Filipijnse nationaliteit (een inbreuk op het internationaal recht) en ze maken ook problemen van het feit dat ze voor 2010 een tijdje in de VS gewoond heeft en dus geen aanspraak kan maken op het presidentschap. Al bij al dus spannende tijden en we houden u tussendoor op de hoogte.
De Filipijnen is een archipel van 7107 eilanden in Zuidoost-Azië. Ongelijke landverdeling, feodale pachtsystemen, woekerpraktijken bij leningen, concurrentie met goedkopere (gesubsidieerde) importgoederen, gebrek aan tractoren, machines en irrigatie, achteruitgang van het milieu en wisselvallige seizoenspatronen liggen mee aan de basis van armoede onder de boeren op het platteland. Alhoewel ze voedsel produceren lijden ze zelf tot 6 maanden per jaar honger en is er te weinig variatie in hun voedsel.
Minstens even belangrijk is de oprichting van een boerenorganisatie in Tigbao. TABI-Masbate zal hierin een drijvende kracht zijn, in nauw overleg met zowel de de boeren van Tigbao als de omliggende gemeenschappen die ons Steunfonds via TABI-Masbate al enige tijd ondersteunt. Zo breiden we dit succesverhaal rond voedselzekerheid steeds verder uit. We hopen dat de boeren van het dorp Tigbao op jullie steun kunnen rekenen. We danken jullie alvast van harte!
In 1984 – toen de Filipijnse bevolking massaal gebukt ging onder de militaire dictatuur van Ferdinand Marcos – besloten enkele Noord-Limburgse vrienden hun solidariteit met de Filipijnse bevolking om te zetten in concrete acties. Zo stampten zij een project “financiële adoptie” uit de grond en verkochten ze elk jaar speculaas van activiteitenboerderij De Wroeter (Kortessem) aan kerken in Noord-Limburg.
Daarover zal ons contact die intussen ginder al 17 jaar aan de slag is in de ondersteuning van boerengemeenschappen straks wel meer vertellen.